Kemalpaşa’nın güneyinde bulunan Nif Kalesi 1506 m. yüksekliğindeki Nif Dağı üzerinde yer almaktadır. Topografyayla birlikte yükselen kale, 18 km'ye 10 km'lik bir alan üzerinde yaklaşık 150 dönümlük bir alan kaplamaktadır.

Şehre güneyden kuşbakışı bir bakış sağlayan kale Kemalpaşa'nın kente en hakim tepesinde bulunmaktadır. Topografyanın olanaklarına göre, kalenin özellikle kuzey ve kuzeydoğu yönünde yoğun yerleşim algılanmaktadır. Kalenin etrafında gelişen bu yerleşim ile ilgili önemli bir başka nokta da, buraların inşasında kalenin yıkılmış taşlarının kullanılmış olmasıdır. Kale etrafında gelişen bu yerleşim, ilçenin kültür, tarih ve turizm açısından mevcut önemli konumunu her geçen gün yitirmektedir; Bu nedenle kalenin restorasyonu çalışmalarının ivedilikle tamamlanması gerekmektedir.

Kale yüzey araştırması neticesinde iki farklı dönemde ele alınmalıdır. Koruna gelen sur yapısından hareketle kalenin kuzeybatı bölümlerinde yöresel taşların işlenerek harç kullanılmadan örülmesi İle oluşturulmuştur. Benzer duvar örgü teknikleri Batı Anadolu Sur yapılarında Helenistik dönemde yoğun olarak kullanılmıştır. Söz konusu sur yapısı modern yerleşme altında kalmış olmakla birlikte korunan bölgeler dikkate alındığında bir kaya kütlesi üzerine kurulan kalenin topografik yapıyı kullanarak doğal bir savunma yapısı oluşturduğu gözlenmektedir. Kalenin Bizans Dönemine tarihlenen geç evresi yapım tekniği ve malzeme olarak aynı dönem özellikleri göstermesi çok fazla müdahale görmediğinin önemli bir kanıdır. Fiziksel özellikler ve bileşim açısından kalede kullanılan ana malzemeler taş, tuğla, ve harçtır. Kaledeki temel yapım tekniği, yörede yaygın olarak kullanılan taş tuğla almaşık duvar örgüsüdür. Yüzey cidarlarının içinde kalan bölümler bol harçlı moloz taş ile yığma olarak inşa edilmiştir. Kalede taş malzeme arasında bağlayıcı olarak kullanılan harç kalan taş duvarlarında algılandığı kadarıyla görsel olarak benzerlik sunmaktadır.

Halkın (Hamalı Kale) ismini verdiği bu yer Evliya Çelebi Seyahatnamesinde kaleye ilişkin olarak, “Kale yalçın bir kaya üzerinde, 5 köşeli, 2 kapılı, 200 adımlık içindeki ve altındaki kubbelerden akan soğuk sular vardır. İçinden elini uzatıp bir iki tas su çıkarmak mümkün değildir. 4.000 kiremitlik sayfiye yeri olarak kullanılan bu kalenin belde insanlarının korunması için yapıldığı ” ifadesini kullanmıştır.